Een scheiding is al complex genoeg, maar als je ondernemer bent komt daar een extra laag bij: je bedrijf. Hoe zit het met de verdeling van je onderneming? Moet je je ex-partner uitkopen? En wat betekent dit voor je inkomen (en alimentatie)? In dit artikel leggen we uit waar je als ondernemer rekening mee moet houden bij een scheiding.
De verdeling van jouw onderneming hangt sterk af van de manier waarop je bent getrouwd of samenwoont.
1. Gemeenschap van goederen (tot 2018)
Ben je voor 1 januari 2018 getrouwd zonder voorwaarden? Dan vallen alle bezittingen én schulden (dus ook je bedrijf) in de gezamenlijke boedel. Het gevolg hiervan? Je ex-partner heeft recht op 50% van de waarde van je onderneming.
2. Beperkte gemeenschap van goederen (na 1 januari 2018)
Bij huwelijken na 1 januari 2018 vallen alleen gezamenlijke bezittingen en schulden in de gemeenschap. Bezittingen van vóór het huwelijk blijven buiten de gemeenschap – tenzij deze samen zijn gebruikt of vermengd.
is je bedrijf tijdens het huwelijk in waarde gestegen? Dan kan die waardevermeerdering tóch gedeeld moeten worden.
3. Huwelijkse voorwaarden
Zijn er huwelijkse voorwaarden opgesteld? Dan zijn er specifieke afspraken gemaakt over wat er wel of niet gedeeld hoeft te worden.
Belangrijk: controleer of er een verrekenbeding is opgenomen. Daarmee kan alsnog (periodiek of bij scheiding) worden afgesproken om de waarde van het bedrijf te delen.
Zodra duidelijk is dat je bedrijf (deels) verdeeld moet worden, volgt de volgende stap: de waardebepaling. Dat klinkt simpel, maar is in de praktijk vaak een gevoelig én complex proces. Hoe bepaal je wat een bedrijf écht waard is? De waarde van een onderneming hangt af van veel factoren, zoals:
Omzet en winstontwikkeling
Toekomstverwachtingen
Persoonlijke inzet ondernemer
Eventuele schulden
Goodwill of immateriële waarde
Zeker bij kleinere ondernemingen, zoals een eenmanszaak, zit een groot deel van de waarde in jou als persoon. Dat maakt het lastig om die waarde los te zien van de ondernemer zelf. In de praktijk schakelen veel mensen daarom een onafhankelijke partij in, zoals een accountant. Dit zorgt voor een objectieve waardebepaling en verkleint de kans op conflicten.
De rechtsvorm van je onderneming bepaalt hoe deze juridisch behandeld wordt bij een scheiding.
Rechtsvorm | Juridische gevolgen bij scheiding |
---|---|
Eenmanszaak | Volledig privébezit, valt onder gemeenschap als er geen voorwaarde zijn. Waarde moet gedeeld worden. |
VOF (samen met partner) | Valt in gemeenschap. Stoppen van een vennoot vereist wijziging in KVK. Verdeling waarde verplicht. |
VOF (met derden) | Alleen het aandeel van de partners valt in de gemeenschap. Waardeverdeling kan complex zijn. |
Bv | Aandelen zijn eigendom. De waarde van de aandelen (niet het bedrijf zelf) moet worden gedeeld of uitgekocht. |
In veel gevallen wil één van de twee ex-partners het bedrijf behouden. Dat betekent meestal dat de ander moet worden uitgekocht. Hoe dat in zijn werk gaat, hangt af van de rechtsvorm en de gemaakte afspraken. Bij een bv gaat het om de waarde van de aandelen, bij een eenmanszaak of vof om de (gezamenlijke) ondernemingswaarde.
Een uitkoop is niet alleen juridisch, maar ook financieel uitdagend. Het bedrag moet immers ergens vandaan komen, zonder dat de onderneming in gevaar komt. In sommige gevallen is het mogelijk om de uitkoop in termijnen te betalen, zodat het bedrijf voldoende liquide middelen houdt om te kunnen blijven draaien.
In uitzonderlijke situaties kiezen ex-partners ervoor om het bedrijf samen voort te zetten, bijvoorbeeld als zakelijke partners. Dat vereist een goede verstandhouding, duidelijke afspraken en vaak begeleiding door een mediator of jurist.
Als ondernemer heb je te maken met een wisselend inkomen. Dat maakt de berekening van kinder- of partneralimentatie extra lastig. De hoogte van de alimentatie wordt vastgesteld op basis van draagkracht. Oftewel: wat kun jij financieel bijdragen?
Omdat je inkomsten als ondernemer kunnen fluctueren, is het verstandig om af te spreken dat de alimentatie jaarlijks wordt herzien. Zo voorkom je dat je te veel betaalt in een mager jaar, of juist te weinig in een jaar met veel winst. Een boekhouder of financieel adviseur kan helpen om de juiste gegevens aan te leveren voor deze berekening.
laat een draagkrachtberekening maken op basis van recente én historische cijfers.
Zijn jij en je (ex-)partner beiden betrokken bij het bedrijf? Dan zijn er grofweg drie opties:
Een van beiden koopt de ander uit
Jullie zetten het bedrijf samen voort (bij goede verstandhouding)
Het bedrijf wordt verkocht en de opbrengst verdeeld
een verstandige en werkbare oplossing is belangrijk, zeker als jullie allebei afhankelijk zijn van het inkomen uit het bedrijf.
Een belangrijk aandachtspunt dat vaak wordt onderschat bij een scheiding is de continuïteit van het bedrijf. Als de financiële afspraken rondom de scheiding te zwaar drukken op de onderneming, kan het voortbestaan in gevaar komen. Dat is voor beide partijen ongunstig: jij verliest je bron van inkomsten, en je ex-partner loopt alimentatie of een waardevolle uitkoop mis.
Daarom is het belangrijk om de onderneming tijdens de scheiding niet alleen als ‘bezit’ te zien, maar ook als iets wat moet blijven draaien. Dit vraagt om zorgvuldige afwegingen en soms ook om creatieve oplossingen, zoals gespreide betalingen of tijdelijke afspraken. In zulke gevallen kan mediation uitkomst bieden, zeker als emoties hoog oplopen en de belangen groot zijn.
hier moet je als ondernemer op letten bij een scheiding:
Check onder welk huwelijksregime je bent getrouwd
Laat de waarde van je bedrijf onafhankelijk bepalen
Bepaal of en hoe je je partner moet uitkopen
Houd rekening met alimentatie op basis van ondernemersinkomen
Beoordeel of het bedrijf na de scheiding kan blijven voortbestaan
Overweeg mediation bij complexe of emotioneel beladen situaties
Een scheiding is al moeilijk genoeg. Wil je zeker weten dat je onderneming op een goede manier meegenomen wordt in de afspraken? Laat je bijstaan door een ervaren boekhouder of accountant uit ons netwerk. Vraag gratis offertes aan via het contactformulier hieronder. Wij nemen binnen een werkdag telefonisch contact met je op om je aanvraag te bespreken.
Onze dienst is geheel gratis en vrijblijvend voor jou als ondernemer.
15.000+ ondernemers gingen je voor!
Na je koppeling met een boekhouder ontvangen wij graag je ervaring over onze service.