Een eigen bedrijf starten: welke rechtsvorm kies ik?

7 minuten leestijd
Laatst bijgewerkt op 04-10-2023

Van plan om een onderneming te starten? En weet u nog niet zo goed welke rechtsvorm u moet kiezen? We helpen u graag bij het maken van een geschikte keuze. In dit artikel gaan we in op welke rechtsvormen er zijn en wat de verschillen hiertussen zijn. Ook bespreken we waar u op moet letten bij het kiezen van een rechtsvorm voor uw onderneming. 

Op deze pagina:

Welke rechtsvormen zijn er?

Als u een onderneming start, dan moet u zich inschrijven bij de KvK en hierbij een juridische vorm voor uw bedrijf opgeven, met andere woorden een rechtsvorm. Een rechtsvorm bepaalt onder andere of u aansprakelijk bent voor de schulden en belastingverplichtingen en of u de onderneming alleen of samen met anderen runt. In Nederland bestaan de volgende rechtsvormen: eenmanszaak, BV, NV, VOF, CV, maatschap, vereniging, stichting en coöperatie. We lichten ieder type hieronder toe. 

welke rechtsvormen

Eenmanszaak

De toegankelijkste vorm is de eenmanszaak. De meeste ondernemers starten met dit type rechtsvorm, wat ook valt terug te zien in de enorme groei van eenmanszaken de afgelopen jaren. Een eenmanszaak is snel en eenvoudig op te richten en biedt in het begin meer belastingvoordelen op dan andere rechtsvormen. Wel is het belangrijk om er rekening mee te houden dat er géén onderscheid is tussen het privé- en het bedrijfsvermogen.  

Voorwaarden oprichting: 

eenmanszaak oprichten

Besloten vennootschap (BV)

Een BV kent verschillende voordelen, zoals dat het een rechtspersoon is. Dit betekent dat niet u, maar de BV in de meeste gevallen aansprakelijk wordt gesteld bij eventuele schulden. Als directeur bent u in dienst van de BV. U kunt ervoor kiezen om alleen een BV op te richten of samen met anderen.

Al het kapitaal van een BV wordt verdeeld in aandelen onder de aandeelhouders. Deze aandelen zijn niet verhandelbaar of vrij over te dragen, daarom heet het een ‘besloten’ vennootschap. Bij een kleine BV is de directeur meestal de enige aandeelhouder. Heeft u meer dan 5% van de aandelen én bent u werkzaam als directeur? Dan bent u directeur-grootaandeelhouder (dga). Lees hier meer over uzelf uitbetalen als dga

Voorwaarden oprichting:

  • U heeft een notariële akte met statuten nodig via een notaris;
  • Stort minimaal 1 eurocent in de vennootschap;
  • Inschrijving in Handelsregister van KvK. 

Holding bv
Een holding bv is een moeder-dochter bv die de aandelen van een andere bv bezit. Via deze constructie kunt u risicovolle activiteiten van uw dochteronderneming scheiden van het vermogen. 

Naamloze vennootschap (NV)

 Bij een NV is het kapitaal verdeeld in aandelen, net zoals bij een BV. Het bestuur,  de zeggenschap en de aansprakelijkheid komen grotendeel overeen met dat van een BV. Een NV kan overdraagbare aandelen uitgeven, die verhandelbaar zijn op de beurs. Het heet een ‘naamloze’ vennootschap omdat er bij de nv geen verplichting bestaat tot het houden van een register van aandeelhouders, wat bij een bv wel het geval is. 

Voorwaarden oprichting:

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • U heeft een notariële akte met statuten nodig via een notaris;
  • Stort minimaal 1 eurocent in de vennootschap;
  • Minimumkapitaal van 45.000 euro vereist.

Vennootschap Onder Firma (VOF)

Wilt u niet alleen, maar samen met anderen een onderneming starten? Dan kunt u ervoor kiezen om een VOF op te richten. Bij een VOF brengen alle vennoten iets in, zoals geld, arbeid of goederen. Er is voor de oprichting geen minimumkapitaal vereist. Als vennoot bent u hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele schulden, ook al zijn die niet door u gemaakt.  

Voorwaarden oprichting: 

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • Een vennootschapscontract is niet verplicht, maar wel aan te raden.

Tip: we adviseren u om een vennootschapscontract op te stellen met afspraken over bijvoorbeeld de inbreng en verdeling van de winst.

Commanditaire vennootschap (CV)

 Wilt u een VOF beginnen, maar heeft u te kort aan kapitaal? Dan is een CV waarschijnlijk een goede keuze voor u. Bij een CV zijn er twee soorten vennoten: de beherende en stille vennoten. Een beherende vennoot heeft dagelijks de leiding binnen de onderneming. Een stille vennoot is alleen financieel betrokken. U bent als beherend vennoot met uw privévermogen aansprakelijk voor de schulden van de cv. Uw stille vennoot kan alleen zijn of haar investeringen kwijtraken.  

Voorwaarden oprichting: 

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • Een vennootschapscontract is niet verplicht, maar wel aan te raden;
  • Sinds 2020 schrijft u de vennoten ook in bij het UBO-register.

Maatschap

Als u uw zelfstandige beroep samen met anderen wilt uitvoeren, dan kunt u kiezen voor een maatschap als rechtsvorm. Dit kan handig zijn voor bijvoorbeeld architecten, fysiotherapeuten, tandartsen of advocaten. In een maatschap beoefent u samen uw beroep met uw partners uit onder een gemeenschappelijke naam. U gaat alleen verplichting aan die gelden voor uzelf, behalve als hiervoor volmacht is gegeven in het maatschapscontract. 

Voorwaarden oprichting: 

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • Een maatschapscontract is niet verplicht, maar wel aan te raden.

Vereniging

 Heeft u een (maatschappelijke) wens of doel die u wilt realiseren samen met anderen? Dan kunt u een vereniging oprichten. Een vereniging heeft altijd tenminste twee leden. De ledenvergadering heeft de hoogste macht, waarbij alle leden één stem hebben. De ledenvergadering benoemt op zijn beurt weer het bestuur. Er bestaan van allerlei soorten verenigingen, bijvoorbeeld sportverenigingen of muziekverenigingen. 

Richt u de vereniging op via een notaris? Dan heeft u een vereniging met een volledige rechtsbevoegdheid. U richt deze vereniging op met een notariële akte via de notaris.   

Voorwaarden oprichting: 

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • U heeft een notariële akte met statuten nodig via een notaris.

Stichting

Wilt u een sociaal of ideëel doel nastreven, zoals de verspreiding van cultuur? En heeft u geen vermogen hiervoor? Dan kunt u ervoor kiezen om een stichting op te richten. De winst van een stichting wordt besteed aan het doel. Een stichting is een rechtspersoon, waardoor de bestuurders in principe niet aansprakelijk zijn voor eventuele schulden van de stichting.   

Voorwaarden oprichting: 

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • U heeft een notariële akte met statuten nodig via een notaris. In de statuten vermeldt u:
    • Naam van de stichting;
    • Doel van de stichting;
    • Hoe bestuurders worden benoemd en ontslagen;
    • De vestigingsplaats;
    • Waar het geld naartoe gaat bij opheffing van de stichting.

Coöperatie

Een coöperatie is een speciaal type vereniging, die overeenkomsten aangaat met en voor haar leden. Als u als zelfstandig ondernemer wilt profiteren van de voordelen van een collectief, dan is een coöperatie wellicht een goede keuze voor u. U kunt bijvoorbeeld gebruik maken van de gezamenlijke marketing of inkoop. Dit type rechtsvorm is ook geschikt als u in de problemen komt bij ziekte, want andere leden kunnen uw werk dan overnemen. Veel voorkomende coöperatie types zijn de bedrijfscoöperatie en de ondernemerscoöperatie. Belangrijk: de coöperatie is als rechtspersoon aansprakelijk bij eventuele schulden.  

Voorwaarden oprichting: 

  • Inschrijving in Handelsregister van KvK;
  • U heeft een notariële akte met statuten nodig via een notaris;
  • UBO’s inschrijven in het UBO-register;
  • Er zijn tenminste twee leden.

​​Waarop letten bij het kiezen van een rechtsvorm?

Er zijn een paar vaste zaken om rekening mee te houden bij het kiezen van een geschikte rechtsvorm. Zo zult u eerst moeten overwegen of u de onderneming alleen wilt starten, of samen met een ander. Ook moet u er rekening mee houden dat sommige rechtsvormen een minimum kapitaal vereisen om te mogen oprichten, zoals de NV. Waarschijnlijk het allerbelangrijkste om op te letten: de rechtspersoonlijkheid. Daarover meer hieronder. 

Rechtsvorm mèt rechtspersoonlijkheid

Kiest u voor een bedrijf mèt rechtspersoonlijkheid, dan heeft het bedrijf bepaalde rechten en plichten, zoals het aangaan van schulden of het sluiten van overeenkomsten. Voor rechtsaansprakelijkheid is een notariële akte noodzakelijk. Een voordeel van rechtspersoonlijkheid is dat u niet met uw privévermogen aansprakelijk bent voor bijvoorbeeld schulden. Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid zijn: 

  • BV
  • NV
  • Vereniging
  • Coöperatie
  • Stichting

Rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid

Start u een bedrijf als rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid, dan betekent dit dat u als eigenaar met uw privévermogen aansprakelijk wordt gesteld bij eventuele schulden van het bedrijf.

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid zijn:

  • Eenmanszaak
  • VOF
  • CV
  • Maatschap

Welke rechtsvorm is voor de belastingen voordelig?

Bij iedere rechtsvorm komen ook vormen van belasting betalen. Zo moet u als eigenaar van een eenmanszaak of vof inkomstenbelasting over de winst betalen. Wel heeft u vaak recht op extra belastingvoordelen, zoals de ondernemersaftrek. In de startfase van uw onderneming is het fiscaal voordeliger om een eenmanszaak of vof te hebben, in plaats van een bv. Een bv betaalt ook vennootschapsbelasting en eventueel de dividendbelasting.

Let op: ligt uw winst boven € 150.000? Dan is de belastingdruk bij een bv lager dan bij een eenmanszaak of vof. Wel zijn de kosten hoger, gezien u een jaarrekening moet laten opstellen en moet betalen voor een accountant.

FAQ (Veelgestelde vragen)

 Wat is het eerste wat ik moet doen als ik een eigen bedrijf wil starten? 
Het eerste wat u moet doen, is nadenken over uw bedrijfsidee en een solide businessplan opstellen. Dit omvat onderzoek naar de doelgroep, concurrenten, marketingstrategieën, financiële projecties en andere belangrijke details. Zorg ervoor dat u een goed begrip hebt van de kosten en tijd die nodig zijn om uw bedrijf op te starten en te runnen. 

Moet ik een bedrijfsnaam en logo kiezen voordat ik mijn bedrijf start? 
Het is een goed idee om een bedrijfsnaam en logo te kiezen voordat u begint met het opzetten van uw bedrijf, omdat dit helpt bij het opbouwen van uw merk en het creëren van een herkenbaarheid voor uw bedrijf. U kunt altijd later uw bedrijfsnaam en logo wijzigen als u besluit dat het niet langer past bij de richting die uw bedrijf opgaat. 

Heb ik een bedrijfsvergunning nodig om een eigen bedrijf te starten? 
Dit hangt af van het soort bedrijf dat u wilt starten en eventueel ook van waar u woont. In sommige gevallen moet u een bedrijfsvergunning aanvragen of een speciale vergunning aanvragen voor bepaalde activiteiten, zoals voedselbereiding of het uitvoeren van bouwwerkzaamheden. Het is het beste om de regelgeving te onderzoeken die van toepassing is op uw bedrijf en regio. 

Hoe kan ik financiering krijgen voor mijn bedrijf? 
Er zijn verschillende manieren om financiering te krijgen voor uw bedrijf, zoals het aantrekken van investeerders, het aanvragen van een lening of het gebruik van crowdfunding. Het is belangrijk om een goed onderbouwd businessplan te hebben om investeerders en kredietverstrekkers te overtuigen dat uw bedrijf levensvatbaar is. Er zijn ook overheidsprogramma's en subsidies beschikbaar om ondernemers te helpen bij het starten van hun bedrijf. 

Moet ik een bedrijfsadvocaat raadplegen voordat ik mijn bedrijf start? 
Het is een goed idee om een bedrijfsadvocaat te raadplegen voordat u begint met het opzetten van uw bedrijf. Een advocaat kan u helpen bij het opstellen van juridische documenten, zoals oprichtingspapieren en contracten, en u adviseren over de juiste juridische structuur voor uw bedrijf. 

Hoe lang duurt het voordat ik mijn bedrijf kan starten? 
Dit hangt af van verschillende factoren, zoals het type bedrijf dat u wilt starten, de regelgeving in uw regio en hoeveel tijd en middelen u kunt (en wilt) besteden aan het opzetten van je bedrijf. Het kan enkele weken tot maanden duren om uw bedrijf op te starten, afhankelijk van de complexiteit en omvang van uw bedrijf. Zo is een eenmanszaak relatief eenvoudig om op te zetten, maar is er wat meer werk nodig bij een BV (bijv. naar de notaris gaan).

Ook interessant:

Hulp inschakelen van ervaren boekhouder

Heeft u al de eerste stappen gezet met de start van uw onderneming? En heeft u hulp nodig bij de boekhouding? Wij hebben een groot landelijk netwerk van ervaren boekhouders die u graag helpen met het opzetten en onderhouden van uw boekhouding. Start gratis en vrijblijvend een aanvraag via onderstaand formulier. Wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op om uw aanvraag te bespreken. Vervolgens ontvangt u offertes van de geschiktste boekhouders voor situatie uit ons netwerk. 

Begin mijn aanvraag (100% vrijblijvend)

4,6
130 beoordelingen
Werkzaamheden
Bedrijfsvorm*
Bedrijfsleeftijd
Beveiligde verbinding
Vraag gratis een offerte aan!

Onze dienst is geheel gratis en vrijblijvend voor jou als ondernemer.